De Nationale Bank van België zag in juni 2015 een recordbedrag van 263 miljard euro op de Belgische spaarrekeningen staan – geld dat weinig opbrengt en dat zou kunnen worden ingezet worden om maatschappelijke projecten te financieren. Dankzij social impact bonds – die voor het eerst in 2010 in Groot-Brittannië werden uitgegeven – is dit in principe mogelijk.
Op de bijeenkomst werden enkele veelbelovende recente initiatieven gepresenteerd, waaronder het project Werkplaats Rotterdam Zuid. De gemeente Rotterdam beschikt over een grote populatie vroegtijdige schoolverlaters. Dankzij een social impact bond kon de Rotterdamse Ambachtsschool worden opgericht, waar leerlingen zodanig opgeleid worden dat hun vaardigheden aansluiten op debehoeftes van de werkgever. De leerlingen worden gemotiveerd door het vooruitzicht op een gegarandeerde baan. De investeerders ontvangen een vergoeding op basis van het aantal uitkeringen dat bespaard wordt.
 
Innovatieve sociale programma’s
Ook in ons land wordt inmiddels met social impact bonds geëxperimenteerd.
Zo probeert het project Duo for a Job de integratie van jonge werkzoekende immigranten op de arbeidsmarkt te bevorderen door hen in hun zoektocht naar werk te laten bijstaan door een ervaren 50-plusser. Ook in dit geval zal de overheid een deel van de gerealiseerde besparingen uitkeren aan de investeerders.
Social impact bonds kennen voorlopig ook nog een aantal belangrijke uitdagingen. Aangezien de overheid de investering pas terugbetaalt als het project aan zijn doelstellingen voldoet, is het belangrijk om de effectiviteit van programma’s correct te kunnen vaststellen. De finesses hiervan zijn nog altijd voorwerp van wetenschappelijk onderzoek.
Niettemin opent deze nieuwe financieringsvorm de deur voor nieuwe publiek-private samenwerkingen die overheden en private spelers in staat stellen met innovatieve sociale programma’s complexe maatschappelijke problemen aan te pakken.
 
De VUB Leerstoel voor publiek-private samenwerking doet onderzoek naar het potentieel en de succesvolle realisatie van PPS-projecten. De leerstoel werd opgericht in 2010 door de Vrije Universiteit Brussel, Deloitte, Sweco en Laga. Eind 2014 traden KBC en Triodos Bank toe.