Meer duidelijkheid over optimale behandelingsduur

Voor patiƫnten met een uitgezaaid melanoom betekent immunotherapie een belangrijke doorbraak. Dankzij de behandeling met antilichaamtherapie, waarbij de PD-1 receptor op afweercellen wordt geblokkeerd, verbeteren de overlevingskansen significant. Bij ongeveer 1 op 4 patiƫnten is de ziekte na 5 jaar nog steeds onder controle. De noodzakelijke behandelingsduur, wanneer het medicijn aanslaat, was echter nog niet gekend. Dit is belangrijk gezien deze behandeling duur is en ook nevenwerkingen kan hebben.
 
ā€œVan zodra immunotherapie voor melanoom in ons land in 2015 beschikbaar kwam, buiten prospectieve studies opgezet door de farmaceutische industrie, zijn we gestart met een prospectief onderzoek om de resultaten bij patiĆ«nten met die behandeling te kunnen meten. Dit is van belang omdat de patiĆ«nten in de dagelijkse praktijk verschillen van die in de klinische studies van de farmaceutische industrieā€, licht prof. Bart Neyns, diensthoofd medische oncologie van het UZ Brussel, toe. ā€œWe wilden vooral nagaan wanneer patiĆ«nten die gunstig reageren in alle veiligheid hun behandeling kunnen stopzetten zonder hun genezingskans te verkleinen. Uit de resultaten van de 185 melanoompatiĆ«nten die werden opgevolgd na stopzetting van de therapie onder deze omstandigheden blijkt dat hun uitkomst uitstekend is en vergelijkbaar met deze van patiĆ«nten die langer werden behandeld in prospectieve studies van de farmaceutische industrie.
 
Op basis van onze studieresultaten besluit ik dat bij deze groep van melanoompatiĆ«nten met een uitstekende respons op de immunotherapie een duur van 1 jaar therapie mogelijk een goede consensus isā€ aldus prof. Bart Neyns.
 

Patiƫnt sneller genezen verklaard

ā€œOnze observaties werpen een nieuw licht over het optimaal gebruik van deze klasse van immunotherapie. Wij zijn erg blij met deze bevindingen. Daaruit blijkt immers dat de blijvende gunstige evolutie na het stoppen van de behandeling na 1 jaar niet beduidend verschillend was dan bij patiĆ«nten die langer werden behandeld. Ze zijn enerzijds van belang voor de dagelijkse praktijk, want het laat ons toe patiĆ«nten niet langer te behandelen dan nodig voor dezelfde uitkomst. Anderzijds kunnen patiĆ«nten hun ziekteproces op die manier ook sneller afsluiten, omdat ze na een kortere behandeling hun normale leven kunnen hervattenā€, aldus dr. Yanina Jansen, chirurge in opleiding in het UZ Brussel en eerste auteur van de studie die begin april online in Annals of Oncology werd gepubliceerd en die in de gedrukte versie van het meinummer zal verschijnen.
 

Vroegtijdig stoppen voorspellen

ā€œWe willen in ons lopende onderzoek echter nog een stap verder gaan om beter te begrijpen welke kenmerken ons bij de start van immunotherapie en tijdens de behandeling kunnen helpen inschatten welke patiĆ«nten de beste uitkomst, en dus kans op genezing, hebben. Dit zal ons hopelijk toelaten om met nog meer zekerheid de behandeling vroegtijdig te stoppen. Daarnaast moeten we blijven inzetten op onderzoek om nog betere behandelingen te vinden voor de grote groep van patiĆ«nten waarbij deze behandelingen nog niet de gewenste uitkomst bieden. Daarbij wordt vooral onderzocht hoe we de keuze van de therapie optimaal kunnen personaliseren op basis van verschillende parameters zoals klinisch onderzoek, bloedanalyse en PET/CT onderzoekenā€, besluit prof. Neyns.
 
De eerste onderzoeksresultaten daarvan werden recent voorgesteld op wetenschappelijke congressen (Jansen et al. 2016; Awada et al 2018). 
 
Wie het onderzoek van prof. dr. Bart Neyns wil steunen kan dit via het VUB-UZB Paul De Knop Fonds.