‘Medische Wereld’ ontstond als een initiatief om medestudenten een eerste congreservaring te bieden in eigen huis. Het initiatief kwam vanuit de studenten Geneeskunde, maar vanaf de start richtte het zich op de hele gezondheidssector. Dus ook op de Farmaceutische en Biomedische Wetenschappen, én de opleiding Verpleegkunde van de Erasmushogeschool. Het campusevent heeft een hele weg afgelegd, maar staat er nu al enkele edities. De oorspronkelijke oprichters zitten nog steeds in het kernbestuur, maar elk jaar sluiten er nieuwe studenten aan. Sommigen geven zich op als vrijwilliger of als trekker van een deelaspect van de organisatie. Ook de studentenkringen zijn betrokken, vooral dan als organisator van het avondfeest. Op het muzikale podium staan artiesten uit eigen huis. Zich engageren binnen de organisatie van Medische Wereld is een gevarieerde optie geworden naast alle andere mogelijkheden tot engagement op de campus.
Cynthia D’Hondt was op de VUB vanaf dag één actief als studentenvertegenwoordiger. Je kan stellen dat studentenvertegenwoordiging al in haar bloed zat na zes jaar leerlingenraad en jeugdraad. Op de VUB vond ze een ideale omgeving waarin ze dat engagement kon voortzetten. In 2014 vervoegde ze ook het kernbestuur van ‘Medische Wereld’. In een boeiend gesprek gingen we op zoek naar de wortels van het engagement van de studente.
De kip of het ei
De VUB-campus in Jette is een geëngageerde biotoop en werkt daardoor inspirerend voor wie er studeert. Tegelijk zijn het de studenten die de campus zo geëngageerd maken en houden. Wie was er eerst?
“Ik denk dat engagement en vertegenwoordiging ook wat in je bloed moeten zitten”, begint Cynthia. “En wanneer zo’n gemotiveerde, geëngageerde studenten elkaar ontmoeten, ontstaat een groepsgebeuren dat opnieuw ook anderen kan motiveren. Zo groeit het gevoel van ‘samen sterk’. Het zou kunnen dat er in de geneeskunde, of in de gezondheidszorg in het algemeen, meer sociaal geëngageerde studenten samenstromen. Maar dat kan ik niet beoordelen.”
“Wel is het zo dat, als je naar de opleidingsdoelstellingen en de verwachte competenties van een arts kijkt, je automatisch bij een geëngageerd profiel uitkomt. Logischerwijze integreert de opleiding tot arts het trainen van die vaardigheden dan ook in de opleiding. Ook in de extracurriculaire activiteiten van vele studenten gaat er spontaan veel aandacht naar het ontwikkelen van soft skills. Studentenvertegenwoordiging is hiervan eigenlijk niet meer dan een doorgedreven toepassing.”
“Het geëngageerde klimaat ligt dus volgens mij aan de interactie tussen beide aspecten: de karakteristieken van de typische geneeskundestudent én de opleiding en studieomgeving die het engagement stimuleert. De toegankelijkheid van de VUB is de ideale omgeving om dat innerlijke engagement te laten gedijen en verder te ontwikkelen.”
Het toelatingsexamen en de uitdaging van een lange en zware opleiding
“Dat maturiteit een rol speelt in het opnemen van een engagement, betwijfel ik. Specialisaties kunnen uiteraard nog steeds leiden tot een lang studietraject, maar sinds de opleidingshervorming tot zes jaar is het verschil tussen de basisopleiding en de andere opleidingen toch niet meer zo groot. De meeste geneeskundestudenten starten hun engagement trouwens in de beginjaren.”
“Wat volgens mij wél het engagement prikkelt, is het feit dat vele studenten vanaf de start een lange, zware opleiding voor de boeg hebben. Huisartsen doen er na de basisopleiding nog eens drie jaar bovenop, ziekenhuisspecialisaties zijn goed voor gemiddeld vijf à zes jaar extra. Je weet dus op voorhand dat de opleiding een groot deel van je leven zal bepalen. Je wil daarom dat alles wat erbij komt kijken goed georganiseerd en geregeld is. Dat maakt natuurlijk dat meer studenten bereid zijn om zich te engageren om dat mee te bereiken.”
“De selectie van het toelatingsexamen zorgt van bij de start voor een dynamische groep. Heel wat geslaagde studenten zijn perfectionistisch aangelegd en streven naar het beste. Daarnaast geeft het je een extra persoonlijke boost als je slaagt voor de proef. Je bent gemotiveerd om ervoor te gaan en de opleiding tot een goed einde te brengen. In zekere zin is je engagement voor de opleiding met die motiverende omgeving verbonden.”
De betrokkenheid van de studenten bij de opleidingshervorming
“Een belangrijke impuls voor het studentenengagement was onze rol bij de hervorming naar een zesjarige opleiding. Vanaf de start heeft de VUB de studenten erg actief betrokken. Gaandeweg werd ons echt duidelijk hoe belangrijk onze inbreng bij de vorming en verbetering van het curriculum was en nog steeds is.”
“Dat de VUB kleinschalig is en voor studentenparticipatie openstaat, maakt dat er veel kan worden verwezenlijkt via studentenengagement. Dit wordt dan weer opgemerkt door de studenten en stimuleert hen nog meer om hieraan mee te werken. Het is een vicieuze cirkel, maar dan wel een heel positieve.”
“Er zijn ook heel wat mogelijkheden om je te engageren: verschillende studentenorganisaties, vertegenwoordigingsorganen op alle niveaus, én zelfs de organisatie van een eigen congres.”
Het bevlogen gesprek met Cynthia brengt ons dichtbij de essentie van onze reeks over de geëngageerde geneeskundestudent.
Tussen DNA en context: de conclusie van 7 boeiende gesprekken
Intrinsiek engagement in een stimulerende omgeving sluit aan bij de algemene formule van de VUB. De interactie tussen geëngageerde DNA en context herken je in alle geledingen, en geldt eigenlijk voor de hele universiteit. Daarin is er ook geen kip of ei. Geëngageerde studenten vinden bij de VUB toegankelijkheid en een motiverende ruimte voor constructieve assertiviteit, en beide beïnvloeden elkaar.
Uit al onze gesprekken werd duidelijk dat de medische faculteit en hun studenten van studentenparticipatie en -engagement samen een prioriteit maken. Dat de ene opleiding al wat meer gericht is op mens en maatschappij dan de andere, vertaalt zich logischerwijs naar het profiel van de studentenpopulatie en de opleiding. De specifieke onderwijscontext, met toelatingsproef en lange studietrajecten, zorgt voor een extra impuls.
Deze twee typische aspecten worden vaak gezien als drempels om Geneeskunde te studeren. Slagen voor de proef zorgt echter vanaf dag één voor een bevrijdende motivatie, het lange studietraject voor een grote betrokkenheid van de studenten bij hun opleiding.
Toch slaagt Cynthia er met sterke argumenten in om te verklaren waarom de Geneeskundestudent nog net dat stapje meer zet.
Naar het symposium
De VUB-campus in Jette is een geëngageerde biotoop en werkt daardoor inspirerend voor wie er studeert. Tegelijk zijn het de studenten die de campus zo geëngageerd maken en houden. Wie was er eerst?
“Ik denk dat engagement en vertegenwoordiging ook wat in je bloed moeten zitten”, begint Cynthia. “En wanneer zo’n gemotiveerde, geëngageerde studenten elkaar ontmoeten, ontstaat een groepsgebeuren dat opnieuw ook anderen kan motiveren. Zo groeit het gevoel van ‘samen sterk’. Het zou kunnen dat er in de geneeskunde, of in de gezondheidszorg in het algemeen, meer sociaal geëngageerde studenten samenstromen. Maar dat kan ik niet beoordelen.”
“Wel is het zo dat, als je naar de opleidingsdoelstellingen en de verwachte competenties van een arts kijkt, je automatisch bij een geëngageerd profiel uitkomt. Logischerwijze integreert de opleiding tot arts het trainen van die vaardigheden dan ook in de opleiding. Ook in de extracurriculaire activiteiten van vele studenten gaat er spontaan veel aandacht naar het ontwikkelen van soft skills. Studentenvertegenwoordiging is hiervan eigenlijk niet meer dan een doorgedreven toepassing.”
“Het geëngageerde klimaat ligt dus volgens mij aan de interactie tussen beide aspecten: de karakteristieken van de typische geneeskundestudent én de opleiding en studieomgeving die het engagement stimuleert. De toegankelijkheid van de VUB is de ideale omgeving om dat innerlijke engagement te laten gedijen en verder te ontwikkelen.”
Het toelatingsexamen en de uitdaging van een lange en zware opleiding
“Dat maturiteit een rol speelt in het opnemen van een engagement, betwijfel ik. Specialisaties kunnen uiteraard nog steeds leiden tot een lang studietraject, maar sinds de opleidingshervorming tot zes jaar is het verschil tussen de basisopleiding en de andere opleidingen toch niet meer zo groot. De meeste geneeskundestudenten starten hun engagement trouwens in de beginjaren.”
“Wat volgens mij wél het engagement prikkelt, is het feit dat vele studenten vanaf de start een lange, zware opleiding voor de boeg hebben. Huisartsen doen er na de basisopleiding nog eens drie jaar bovenop, ziekenhuisspecialisaties zijn goed voor gemiddeld vijf à zes jaar extra. Je weet dus op voorhand dat de opleiding een groot deel van je leven zal bepalen. Je wil daarom dat alles wat erbij komt kijken goed georganiseerd en geregeld is. Dat maakt natuurlijk dat meer studenten bereid zijn om zich te engageren om dat mee te bereiken.”
“De selectie van het toelatingsexamen zorgt van bij de start voor een dynamische groep. Heel wat geslaagde studenten zijn perfectionistisch aangelegd en streven naar het beste. Daarnaast geeft het je een extra persoonlijke boost als je slaagt voor de proef. Je bent gemotiveerd om ervoor te gaan en de opleiding tot een goed einde te brengen. In zekere zin is je engagement voor de opleiding met die motiverende omgeving verbonden.”
De betrokkenheid van de studenten bij de opleidingshervorming
“Een belangrijke impuls voor het studentenengagement was onze rol bij de hervorming naar een zesjarige opleiding. Vanaf de start heeft de VUB de studenten erg actief betrokken. Gaandeweg werd ons echt duidelijk hoe belangrijk onze inbreng bij de vorming en verbetering van het curriculum was en nog steeds is.”
“Dat de VUB kleinschalig is en voor studentenparticipatie openstaat, maakt dat er veel kan worden verwezenlijkt via studentenengagement. Dit wordt dan weer opgemerkt door de studenten en stimuleert hen nog meer om hieraan mee te werken. Het is een vicieuze cirkel, maar dan wel een heel positieve.”
“Er zijn ook heel wat mogelijkheden om je te engageren: verschillende studentenorganisaties, vertegenwoordigingsorganen op alle niveaus, én zelfs de organisatie van een eigen congres.”
Het bevlogen gesprek met Cynthia brengt ons dichtbij de essentie van onze reeks over de geëngageerde geneeskundestudent.
Tussen DNA en context: de conclusie van 7 boeiende gesprekken
Intrinsiek engagement in een stimulerende omgeving sluit aan bij de algemene formule van de VUB. De interactie tussen geëngageerde DNA en context herken je in alle geledingen, en geldt eigenlijk voor de hele universiteit. Daarin is er ook geen kip of ei. Geëngageerde studenten vinden bij de VUB toegankelijkheid en een motiverende ruimte voor constructieve assertiviteit, en beide beïnvloeden elkaar.
Uit al onze gesprekken werd duidelijk dat de medische faculteit en hun studenten van studentenparticipatie en -engagement samen een prioriteit maken. Dat de ene opleiding al wat meer gericht is op mens en maatschappij dan de andere, vertaalt zich logischerwijs naar het profiel van de studentenpopulatie en de opleiding. De specifieke onderwijscontext, met toelatingsproef en lange studietrajecten, zorgt voor een extra impuls.
Deze twee typische aspecten worden vaak gezien als drempels om Geneeskunde te studeren. Slagen voor de proef zorgt echter vanaf dag één voor een bevrijdende motivatie, het lange studietraject voor een grote betrokkenheid van de studenten bij hun opleiding.
Toch slaagt Cynthia er met sterke argumenten in om te verklaren waarom de Geneeskundestudent nog net dat stapje meer zet.
Naar het symposium
Het symposium 'Medische Wereld' vindt dit jaar plaats op 28 april. Inschrijven kan nog tot 1 april. Dit jaar is er ook een sociaal-cultureel programma voor partners van deelnemers waarbij verschillende boeiende plaatsen in Brussel worden bezocht. Op de website vind je alle informatie.